De Saniwijzer bestond in 2018 ruim 5 jaar. Het begon als een voorzichtige poging om informatie over nieuwe sanitatie voor iedereen beschikbaar te maken. Inmiddels trekt de website gemiddeld 3000 unieke bezoekers per maand en wordt het tijd voor een herstructurering. Zo was er behoefte aan een keuzehulp en aan meer praktische tips voor het realiseren van sanitatie projecten. ECS - Earth Care Solutions vervult al het secretariaat van de Koepelgroep Nieuwe Sanitatie van STOWA en gaf in die hoedanigheid ook leiding aan de herziening van de Saniwijzer.
Het project is inmiddels afgerond.De geheel vernieuwde site vindt u op www.saniwijzer.nl.
Er komt steeds meer belangstelling voor decentrale sanitatiesystemen. Nieuwe systemen worden ontwikkeld en beproefd. De afgelopen periode is gebleken dat het lastig is betrouwbare data te vinden van deze systemen. Als er al data zijn dan is deze vaak niet goed onderling vergelijkbaar. STOWA ontwikkelt in samenwerking met de waterschappen, gemeenten en leveranciers van deze systemen een monitoringsplan. ECS - Earth Care Solutions vervult al het secretariaat van de Koepelgroep Nieuwe Sanitatie van STOWA en geeft in die hoedanigheid ook leiding aan het Monitoringsplan.
Het bedrijventerrein Euelgunne in Groningen kampt mede door de klimaatverandering periodiek met wateroverlast. In de eerdere studie "Afvalwater op bedrijventerreinen" bleken er verschillende mogelijkheden te zijn voor de omgang met regenwater op bedrijventerreinen. De gemeente Groningen onderzoekt nu specifiek voor het bedrijventerrein Euvelgunne welke maatregelen er mogelijk zijn en of deze inderdaad leiden tot een duurzamer afvalwatersysteem. De gemeente Groningen heeft ECS gevraagd als projectleider leiding te geven aan dit project.
Ons afvalwater werd nog niet zo lang geleden vooral gezien als een afvalstof waar we tegen de laagste kosten zo snel mogelijk van af zouden moeten komen. Dat beeld verandert de laatste jaren. Met het project Nieuwe Sanitatie onderzoekt de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) de mogelijkheden om energie en grondstoffen te hergebruiken waarbij zij zich richt op scheiding en concentratie van stromen en het zo mogelijk lokaal verwerken van het afvalwater. ECS - Earth Care Solutions is nauw bij deze ontwikkeling betrokken.
ECS - Earth Care Solutions vervult het secretariaat van de landelijke Koepelgroep Nieuwe Sanitatie,is verantwoordelijk voor de Saniwijzer, een website over Nieuwe Sanitatie, organiseert de landelijke en regionale platformbijeenkomsten en is verantwoordelijk voor het initiëren van onderzoek en het begeleiden van nieuwe sanitatie projecten.
Uit het onderzoek "Klimaat en Landbouw Noord Nederland" bleek dat de bodem wel eens een cruciale rol zou kunnen spelen bij het anticiperen op de gevolgen van de klimaatverandering. Tegelijkertijd werd duidelijk dat de bodem ook van groot belang is voor het toekomstig waterbeheer.
Samen met het Waterschap Noorderzijlvest heeft ECS - Earth Care Solutions het initiatief genomen om in het noordelijk zeekleigebied op grote schaal bodemstructuurverbetering te stimuleren. Het project is een samenwerking van de het waterschap Noorderzijlvest, de provincie Groningen, het agrarisch collectief Groningen West, de GrAJK en de vereniging Biowad.
ECS voert het project secretariaat.
In de wijk Bleijerheide in Kerkrade zal de komende jaren grootscheepse renovatie plaats gaan vinden. Woningbouw Corporatie Heemwonen werkt samen met de gemeente Kerkrade en IBA Parkstad aan de gebiedsontwikkeling Bleijerheide. Er is een hoge ambitie uitgesproken om zogenaamde 100+ woningen te realiseren die niet alleen duurzaam moeten zijn maar ook gerealiseerd worden met de materialen die nu in het gebied aanwezig zijn. Voor de waterketen is de ambitie om de kringlopen zoveel mogelijk te sluiten. Om de mogelijkheden daartoe te onderzoeken is er op 17/18 oktober een presure cooker georganiseerd waar tal van stakeholders en deskundigen aanwezig waren. ECS - Earth Care Solutions heeft leiding gegeven aan deze tweedaagse workshop.
Bij het dorpje Aijen langs de Maas in Limburg moet de dijk worden verzwaard. Dat heeft gevolgen voor het persriool, deze zou opnieuw moeten worden aangelegd wat tot hoge kosten zal leiden. De gemeente Bergen overwoog om in het kader van het I-QUA project een lokale zuivering aan te leggen zo mogelijk in combinatie met andere functies (energiewinning, recreatie). De gemeente heeft ECS gevraagd dit proces mede te begeleiden.
Er is veel kennis beschikbaar over de bodem. Toch blijkt dat veel van die kennis niet of nauwelijks invloed heeft op de dagelijkse landbouwpraktijk. Blijkbaar is het lastig om de kennis op de juiste plek te krijgen en hem ook nog eens toe te passen. In het kader van het project Gouden Gronden is het deelproject "Van Kennis Naar Kunde" ontwikkeld. Na een lange voorbereidingstijd is het project in september 2015 van start gegaan.
ECS - Earth Care Solutions is in dit project verantwoordelijk voor twee deelvragen:
De rol van de landbouw bij het beheer van de omgeving is de laatste decennia steeds kleiner geworden; daar liggen vele oorzaken aan ten grondslag. Het herstel van de relatie tussen de individuele agrarisch ondernemer en zijn directe omgeving zou wel een belangrijke kansen kunnen bieden voor een in de toekomst sociaal, economische en ecologisch duurzame landbouw.
De provincie Drenthe heeft ECS gevraagd om een plan van aanpak te maken om na te gaan hoe in de toekomst een verdere integratie tussen agrarische bedrijfsvoering en haar ruimtelijke omgeving tot wederzijds economisch en ecologisch voordeel zouden kunnen leiden. Daarbij streven we er naar los te komen van de huidige zero-sum discussie waarbij als de één wint, de ander automatisch verliest. In de toekomst zal er sprake moeten zijn van een win-win situatie waarbij agrarisch economische ontwikkelingen gepaard zouden moeten gaan met een verbetering van de algemene milieukwaliteit, verhoging van de natuurlijke waarden en een grote mate van klimaatbestendigheid. Het doel van de verkenning is om in eerste instantie de perspectieven te verkennen en te schetsen en na te gaan of deze een gespreksbasis kunnen zijn voor afspraken met de stakeholders om richting te geven aan verdere ontwikkelingen.
Het plan van aanpak is uiteindelijk niet uitgevoerd. Het project is beëindigd.
Het belang van een goede bodemstructuur wordt alom onderkend. Niettemin blijkt het in het verleden lastig te zijn geweest om de structuur van de bodem op peil te houden. De gangbare landbouwmethoden leidden alom tot verdichting, verlies aan organische stof en verlies aan bodemleven. Dat heeft niet alleen invloed op het waterbergend en het vochtleverend vermogen, maar maakt gronden bijvoorbeeld ook stuifgevoelig.
In het project bepalen de deelnemende agrariërs bepalen zelf, aan de hand van de o.a. door WUR en MWH aangedragen informatie op welke wijze zij bij zouden willen dragen aan het verbeteren van de bodemstructuur en hoe zij dit in hun eigen bedrijfsvoering zouden kunnen inpassen. De maatregelen worden door de boeren zelf en voor eigen rekening uitgevoerd. De monitoring wordt uitgevoerd door WUR-PPO en biedt inzicht in de optredende veranderingen ten aanzien van het waterbergend vermogen, de droogte resistentie en dergelijke. De boeren werden in de periode 2011 - 2015 begeleid door een projectgroep bestaande uit medewerkers van de Provincie Drenthe (formele opdrachtgever), de deelnemende boeren en vertegenwoordigers van WUR / MWH/ ECS.
De toenemende verstedelijking en functieverandering in het buitengebied leidt in een versneld tempo tot capaciteitsproblemen in het drukrioleringsstelsel. Wanneer niet tijdig wordt voorgesorteerd op deze ontwikkeling bestaat de mogelijkheid dat de capaciteitsproblemen in de drukriolering toekomstige
ontwikkelingen van bedrijven of woninguitbreiding in het buitengebied in de weg staan.
De gemeenten Ede en Barneveld en het waterschap Vallei en Veluwe hebben TAUW en ECS - Earth Care Solutions gevraagd te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om Nieuwe Santatie toe te passen bij bestaande recreatieterreinen in het buitengebied en een pilot voor te bereiden.
Vanaf 2013 verkent de gemeente Steenwijkerland de mogelijkheden voor duurzame sanitatie in het buitengebied bij Blankenham als alternatief voor het opnieuw aanleggen van een drukriool. In de eerste verkennende fase is met verschillende partijen samengewerkt; gezamenlijk is het besluit genomen een aantal scenario's verder uit te werken.
De Gemeente heeft ECS - Earth Care Solutions gevraagd een intentieverklaring, waarin de partijen hun samenwerking bekrachtigen, op te stellen en het tekenmoment voor te bereiden.
De intentieverklaring is getekend op 28 oktober 2014.
In de tweede fase van het project Duurzame Sanitatie Blankenham moet een groot aantal stappen worden gezet om uiteindelijk een definitieve keuze voor een bepaald systeem te kunnen maken.
De Gemeente Steenwijkerland heeft ECS - Earth Care Solutions gevraagd een plan van aanpak op te stellen en het proces verder te begeleiden. Inmiddels is de tweede fase van het project succesvol afgerond. Conform het plan van aanpak is een eindrapportage opgesteld. Deelrapportage zijn er er ten aanzien van de wet- en regelgeving, duurzaamheid, effecten op de waterkwaliteit en de kosten van de verschillende varianten.
Op grond van de uitgevoerde verkenningen was er binnen de projectgroep en de stuurgroep breed draagvlak voor het aanleggen van decentrale sanitatie concepten. Hoewel op de langere termijn de kosten hiervan lager zouden zijn dan van drukriolering bleken de aanlegkosten hoger. Het bleek niet mogelijk deze binnen de bestaande financiële te dekken. De gemeente heeft besloten om in 2016 drukriolering aan te leggen.
Op verzoek van de projectgroep is door ECS - Earth Care Solutions een evaluatie rapport opgesteld.
In 2018/2019 is de nieuwbouw voorzien van het Ziekenhuis van de zorgcombinatie Noorderboog in Meppel. In samenwerking tussen het waterschap Reest en Wieden, de gemeente Meppel, de provincie Drenthe en het Drents Landschap worden de mogelijkheden onderzocht van een duurzame inbedding van het toekomstige ziekenhuis in het lokale watersysteem.
ECS - Earth Care Solutions is gevraagd te hierin inhoudelijk te adviseren en het proces te faciliteren.
De gemeente Steenwijkerland onderzoekt de mogelijkheden voor de aanleg van een duurzaam sanitatiesysteem in het buitengebied van Blankenham. Voor het Waterschap Reest en Wieden is onderzocht wat de invloed van de verschillende alternatieven is op de waterkwaliteit in de polder en op het nabijgelegen natuurgebied de Weerribben.
Het Waterschap Reest en Wieden heeft LeAF / ECS - Earth Care Solutions gevraagd met een quick-scan de mogelijke effecten van een duurzame sanitatie in beeld te brengen.
We kennen in Nederland veel bedrijventerreinen met grote oppervlakken waar relatief weinig echte afvalwater geproduceerd wordt maar veel regenwater wordt bijgemengd. Door deze terreinen af te koppelen, kan een goede bijdrage worden geleverd aan het verminderen van de hydraulische belasting van de RWZI. Bovendien is er vaak wel ruimte op de terreinen om afvalwater op andere manieren te verwerken.
In opdracht van STOWA en de gemeente Groningen stelt ECS - Earth Care Solutions een Plan van Aanpak op om de problematiek en mogelijkheden te verkennen.
In Noord Holland zijn veel percelen niet op de riolering aangesloten. Dat heeft invloed op de waterkwaliteit. Bovendien zijn er op termijn, daar waar wel riolering ligt, opnieuw grote investeringen in de bestaande riolering noodzakelijk. De landbouw heeft behoefte aan meer organische stof om de bodemstructuur te verbeteren. In een samenwerking tussen landbouw, gemeente en waterschap wordt gezocht naar mogelijkheden om afvalwater te gebruiken voor de productie van organische stof. Een win-winsituatie.
Het Hoogheemraadschap Noorderkwartier heeft ECS Earth Care Solutions gevraagd een Plan van Aanpak op te stellen om tot één of meer proefprojecten te komen.
De manier waarop de bodem in de huidige hydrologische modellen is meegenomen is sterk verouderd. Samen met Alterra, Deltares en Louis Bolk is door ECS - Earth Care Solutions een projectvoorstel gemaakt om enerzijds de gebruikte bodemparameters te actualiseren en anderzijds de effecten van bodemstructuurverbeterende maatregelen in hydrologische parameters te vertalen, zodat waterbeheerders in de toekomst rekening kunnen houden met veranderingen in de bodem.
Voor een eerste verkennende fase van het onderzoek is door STOWA opdracht verleend.
De provincie Drenthe hecht aan een hoge omgevingskwaliteit. In haar Omgevingsvisie heeft zij aangeven dat de ontwikkeling van een robuuste en duurzame landbouw daarin belangrijk is. Die landbouw komt er niet vanzelf. Om daarin richting te geven, heeft de provincie het initiatief genomen voor de beleidsvisie "Wegwijzer voor de Drentse Landbouw".
Aan die beleidsvisie heb ik, toen nog namens MWH-Global, een procesmatige en inhoudelijke bijdrage geleverd.
Landbouw is een belangrijke pijler van de Noord-Nederlandse economie en een belangrijke maatschappelijke factor. Wijzigingen in het klimaat, onder andere door frequenter optreden van weersextremen, kunnen grote gevolgen hebben voor de landbouw. Dit vergt de komende decennia de aandacht van zowel de ondernemers en de landbouwsector als overheden in het gebied.
Samen met LTO heb ik, toen nog namens Grontmij, het initiatief genomen tot het KvK/KvR project "Klimaat en landbouw Noord-Nederland".
Charrettes zijn niet-vrijblijvende, meerdaagse ontwerpsessies waarin ruimtelijke concepten worden bedacht voor een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Gelijktijdig werken verschillende ontwerpgroepen aan vaak meervoudige opdrachten, waarbij op het eind een bestuurlijke terugkoppeling plaats vindt.
Bij de verschillende georganiseerde charrettes was ik, toen nog namens Grontmij, soms initiator, soms procesmanager en soms inhoudelijk deskundige.
Er zijn charrettes uitgevoerd in Joure, Assen (2x) Buitenpost, Coevorden, Den Haag, Emmen, Eibergen, Gieterveen, Wageningen, Doetinchem, Pesse, Utrecht (Rijnenburg), Sneek, Vries en Wijster.
Het project "Het Nieuwe Plassen" was het eerste project in Nederland waar afvalwater (urine) daadwerkelijk gescheiden werd ingezameld. Dit project heeft een grote impact gehad op de ontwikkeling van Nieuwe Sanitatie in Nederland.
Van dit project was ik, toen nog namens Grontmij, initiator en project- en procesmanager.